न्यायालयिक विज्ञान
न्यायिक विज्ञान या न्यायालयिक विज्ञान (Forensic science) भिन्न-भिन्न प्रकार के विज्ञानों का उपयोग करके न्यायिक प्रक्रिया की सहायता करने वाले प्रश्नों का उत्तर देने वाला विज्ञान है। ये न्यायिक प्रश्न किसी अपराध से सम्बन्धित हो सकते हैं या किसी दीवानी (civil) मामले से जुड़े हो सकते हैं। यह सम्बन्ध रखता है अपराध, अपराधिक स्थान और अपराधि से।
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Day_253_-_West_Midlands_Police_-_Forensic_Science_Lab_%287969822920%29.jpg/220px-Day_253_-_West_Midlands_Police_-_Forensic_Science_Lab_%287969822920%29.jpg)
न्यायालयिक विज्ञान का उपयोग निम्न में किया जा सकता है:
- एक अपराध के सिद्धान्त सिद्ध करना
- शिकार या संदिग्ध बयानों की पुष्टि या अमान्य करना
- क़ानून या संदिग्धों की पहचान करना
- किसी अपराध या अपराध के दृश्य के लिए एक सम्बन्ध स्थापित करना
विशेषज्ञता के क्षेत्र
[सम्पादन | स्रोत सम्पादित करें]- न्यायालयीय संगणक
- न्यायालयिक नृविज्ञान
- न्यायालयीय मानव विज्ञान
- न्यायालयिक मनोविज्ञान
- न्यायालयीय मनोविकृति विज्ञान
- न्यायालयीय दन्तचिकित्सा (दन्त विज्ञान)
- क्लीनिकल न्यायालयीय चिकित्सा
- न्यायालयीय सीरम विज्ञान
- न्यायालयीय रसायनज्ञ
- न्यायालयिक भाषाविज्ञान
- अस्त्र विज्ञान
- न्यायालयीय इंजीनियर
- जालसाजी
- न्यायालयिक भौतिक विज्ञान
- न्यायालयिक लेखांकन
- हथेली का छाप